Leefadviezen
Leefadviezen
Over het algemeen kun je, wanneer je zwanger bent, alles blijven doen wat je ook deed toen je niet zwanger was, zoals werk, sport, seks, autorijden enzovoort.
Het is belangrijk dat je goed voor jezelf zorgt, naar jouw lichaam luistert en de volgende leefregels in acht neemt:
- Probeer in de zwangerschap zoveel mogelijk contact met de volgende stoffen te vermijden: verf op terpentinebasis, ongediertebestrijdingsmiddelen en chemicaliën. Van haarverf zijn tot nu toe geen schadelijke effecten bekend. Voor de zekerheid kun je beter geen soorten gebruiken waar loodhoudende oplosmiddelen in zitten.
- Als röntgenonderzoek tijdens de zwangerschap noodzakelijk is, vermeld dan duidelijk dat je zwanger bent. Soms kan het onderzoek uitgesteld worden tot na de bevalling. Vaak kan de baarmoeder afgeschermd worden.
- Of een hoge omgevingstemperatuur tijdens de zwangerschap kwaad kan, is niet bekend. Mogelijk is het verstandig de eerste 16 weken van de zwangerschap langdurig hete baden, saunabezoek of zonnebank te vermijden.
- De zonnebank kan een zwangerschapsmasker (vlekken of bruine verkleuring van de gezichtshuid) veroorzaken of verergeren. Dit kan ook gebeuren door zonnen.
- Bij het verschonen van de kattenbak en het werken in de tuin is het belangrijk handschoenen te dragen. In uitwerpselen van (vooral jonge) katten komt een parasiet voor die toxoplasmose kan veroorzaken. Hoe je verder een infectie met toxoplasmose kunt voorkomen, wordt in de onderstaande paragraaf over voeding beschreven. Overigens hebben mensen die al een tijdje een kat hebben meestal al beschermende antistoffen tegen toxoplasmose in hun bloed.
Voeding
Tijdens de zwangerschap is het belangrijk om gezond en gevarieerd te eten.
Eten voor twee is niet nodig, maar lijnen tijdens de zwangerschap is ook niet verstandig. Om voldoende vitaminen, mineralen en vezels binnen te krijgen, is het belangrijk om verse groenten en fruit te eten. Melk, kaas, eieren, vlees, kip en vis zijn belangrijk voor de calcium- en eiwitbehoefte. Halvarine, boter en margarine voorzien in de behoefte aan vitamine A en D.
Bij gezonde eetgewoonten is het niet nodig om vitaminepreparaten te slikken (behalve foliumzuur). Als je wel een vitaminepreparaat gebruikt, zorg dan dat dit speciaal geschikt is voor zwangeren. Overige voedingsadviezen:
- Eet geen (half-)rauw vlees (dus ook geen filet americain)
- Was groenten en fruit goed
- Eet geen kazen die van rauwe melk zijn gemaakt (“au lait cru” op de verpakking = niet eten!!) Ook de melk rauw van de boer eerst koken.
- Bewaar rauwe producten als groenten, vlees en vis niet te lang voor bereiding
- Wees matig met suiker en snoep
- Eet geen lever en eet niet meer dan eenmaal per dag een leverproduct (leverworst, leverkaas, leverpastei)
Het raadzaam om extra vitamine D (10 microgram) te gebruiken als je weinig daglicht ziet (bijv. tijdens de donkere maanden van het jaar).
Een handig hulpmiddel is de app Zwangerhap van het voedingscentrum.
Alcohol, drugs & medicijnen
Roken
Roken in de zwangerschap brengt duidelijke risico’s met zich mee. Zelf roken, maar ook veelvuldig verblijf in een rokerige omgeving kan een nadelige invloed op de zwangerschap hebben. In sigaretten zitten schadelijke stoffen. Ze zorgen voor een verminderde doorbloeding van de placenta (moederkoek) en daardoor een verminderde zuurstoftoevoer naar het kind.
Als gevolg van de verminderde doorbloeding en de afgenomen zuurstoftoevoer bestaat het risico dat de baby minder goed groeit. Kinderen van rokende moeders hebben daarom vaker een (te) laag geboortegewicht en worden ook vaker te vroeg geboren dan kinderen van niet rokers. Ze kunnen daardoor kwetsbaarder zijn. Tijdens hun eerste levensjaren hebben ze vaker ziekten aan de luchtwegen. Er zijn aanwijzingen dat wiegendood vaker voorkomt als er in de buurt van de baby gerookt wordt.
Advies
Het advies aan beide ouders luidt dan ook: stop met roken en vermijd zoveel mogelijk rokerige ruimten. Stoppen is voor velen moeilijk, toch is dit beter dan minderen: zo voorkom je dat je terugvalt in uw oude gewoonte. Je kunt dit desgewenst met je verloskundige, huisarts of gynaecoloog bespreken. Wij hebben dan extra informatie (middels folders en/of video om hierin ondersteuning te geven). Informatie vind je ook op www.roken.nl.
Tevens beschikt het MST over een stoppen met roken poli.
Brochure 'Rookvrij zwanger? Dat bevalt beter!'
Hier kun je de brochure ‘Rookvrij zwanger? Dat bevalt beter!’ downloaden. Deze folder is ook verkrijgbaar op de praktijk.
Alcohol
Gebruik van alcohol tijdens de zwangerschap kan de ontwikkeling van je ongeboren kind ernstig verstoren. Moeders die tijdens de zwangerschap (over)matig alcohol gebruiken, hebben onder andere een verhoogde kans op een miskraam, groeiachterstand, aangeboren afwijkingen, geestelijke achterstand, krijgen van een doodgeboren kind en afkickverschijnselen van de pasgeborene
Advies
Vanaf de bevruchting tot en met de borstvoeding is het aan te raden geen alcohol te gebruiken.
Drugs
Gebruik van harddrugs (amfetaminen, XTC, heroïne en cocaïne) in de zwangerschap wordt zeer sterk afgeraden. Ook softdrugs worden in de zwangerschap ontraden, mede omdat ze tegelijk met tabak gebruikt worden.
Harddrugs zijn zeker slecht voor een ongeboren kind. Bij heroïne en andere opiaten, bij cocaïne, amfetaminen en waarschijnlijk XTC raakt het kind ook verslaafd en moet het na de geboorte op de couveuseafdeling afkicken. Vroeggeboorte komt vaak voor en het risico op overlijden vlak voor of vlak na de geboorte is verhoogd. Door zuurstoftekort kan groeiachterstand ontstaan. Dit laatste is ook het geval bij gebruik van amfetaminen, cocaïne en waarschijnlijk XTC.
Advies
Het is belangrijk om het aan ons te vertellen wanneer je drugs, in welke vorm dan ook, gebruikt. Praat er open over en vertel eerlijk wat en hoeveel je gebruikt. Samen zullen we dan kijken naar een oplossing en we zullen je verder begeleiden tijdens je zwangerschap. Mocht het nodig zijn, dan kan het zijn dat je wordt doorverwezen naar een gynaecoloog.
Medicijnen
Gebruik alleen preparaten die voorgeschreven zijn door een verloskundige of arts, en geef te kennen dat je graag zwanger wil worden of zwanger bent. Dit is van belang, omdat sommige stoffen al vroeg in de zwangerschap invloed hebben op de ontwikkeling van je kind.
Een uitzondering op deze regel is een vitaminepreparaat voor zwangeren of foliumzuurtabletten.
Aan vrouwen die zwanger willen worden wordt geadviseerd om foliumzuur te gebruiken, vanaf het moment dat ze zwanger willen worden tot een zwangerschap van 10 weken. Deze tabletten zijn zonder recept verkrijgbaar bij de drogist of apotheek. Foliumzuur vermindert de kans op een kind met een ernstige aandoening, zoals een open ruggetje.
Indien je medicijnen wil gebruiken in de zwangerschap overleg dat dan altijd met ons of de apotheker en meld aan hen dat je zwanger bent.
Als een arts of tandarts pijnstilling noodzakelijk vindt of adviseert om verdoving te gebruiken, bestaat hier tijdens de zwangerschap in principe geen bezwaar tegen. Vertel de (tand)arts wel dat je zwanger bent.
